“Betrek vooral jongeren bij de discussie over de toekomst van Tata”, zeggen de leden van IJmond IJzersterk in hun nieuwste publicatie. De club die een warm pleitbezorger is voor het behoud van de staalindustrie in de IJmond, wil dat Tata op schoolbezoek gaat in de regio.
IJmond IJzersterk bestaat uit een aantal prominente IJmonders, die de handen ineengeslagen hebben en zich opwerpen zich op als bemiddelaar tussen de staalfabriek en de criticasters. “Wij ergerden ons aan de vaak eenzijdige negatieve berichtgeving over Tata in de pers, we vonden dat uit balans. Toen zijn we met een paar bekenden bij elkaar gaan zitten en hebben we de stichting IJmond IJzersterk opgericht”, vertelt Moonen.
Naast hem zijn de Adrie Winkelaar en Luuk Klaassen lid van het bestuur. Ze willen met iedereen in gesprek gaan en trachten op een positief kritische manier bij te dragen aan de ontwikkelingen op weg naar een groene productie van staal. “Je leest alleen maar de verhalen van activisten, de mensen die tevreden zijn in de IJmond hoor je veel minder, terwijl dat er meer zijn, blijkt uit cijfers”, denkt Moonen.
Belangrijk in het gebied
Het initiatief komt ook voort uit de overtuiging dat de staalfabriek van groot belang is geweest voor de sociaal economische ontwikkeling van de IJmond. “We kennen natuurlijk allemaal de verhalen van Hoogoven families, zonen, vaders en grootvaders die allemaal hun brood verdienden in de staalfabriek”, zegt Moonen die verder enthousiast vertelt over het sociale beleid waar het bedrijf om bekend stond, met name vroeger, geeft hij toe.
De voorbeelden die hij noemt zijn bekend: de inkoopcoöperatie waar het personeel met korting spullen kon kopen in Hoogovenwinkel De Gieteling, het verenigingsleven dat in de IJmond bloeide dankzij het geld dat met de productie van staal verdiend werd. IJmond IJzersterk vindt het onterecht dat er in de media zoveel aandacht is voor de negatieve kanten van het megabedrijf.
IJmond ongezonder zonder Tata
IJmond IJzersterk bestrijdt niet dat de staalfabriek in het dichtbevolkte gebied gezondheidsproblemen veroorzaakt. Maar benadrukt daarnaast dat uit onderzoek blijkt dat de gemiddelde levensverwachting in de IJmond ongeveer vijf jaar hoger is dan die in bijvoorbeeld Limburg.
En volgens Wim Moonen zou de gezondheidssituatie in de IJmond niet verbeteren als Tata zou sluiten maar verslechteren. “Sluitingen van grote bedrijven in bijvoorbeeld Engeland laten zien dat de kansarmoede en werkloosheid die dat met zich meebrengt tot veel meer gezondheidsproblemen kunnen leiden”, aldus Moonen. Vandaar dat zijn stichting zich inzet voor een IJmond met een staalfabriek, maar dan wel een hele schone.
“Dat ik er gewerkt heb, betekent niet dat ik niet kritisch kan zijn”
Schoolbezoeken
IJmond IJzersterk pleit er in haar nieuwste publicatie voor dat Tata actief jongeren gaat betrekken bij de toekomst. “Op informatie en inloop avonden zie je vooral vijftigers, terwijl de gesprekken gaan over de toekomst waar vooral twintigers en dertigers mee te maken krijgen”, zegt Moonen. Zijn stichting wil dat Tata zich actief gaat inzetten voor jongerenparticipatie, bijvoorbeeld door het organiseren van schoolbezoeken door medewerkers.
Tata activisten
Op de vraag hoe ze gaan voorkomen dat IJmond IJzersterk beschouwd wordt als een lobbyclub van de staalfabriek geeft Moonen toe dat dat in de praktijk wel moeilijk blijkt te zijn. “Veel activisten willen niet eens met ons praten, we proberen het wel, maar het is al een paar keer geweigerd”, vertelt Moonen.
De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat Moonen niet bepaald een onbeschreven blad is als het om Tata steel gaat. Hij werkte zelf dertig jaar op de research afdeling van de staalfabriek, maar vindt dat zelf eerder een pre om mee te denken over een groene toekomst. “Dat ik er gewerkt heb, betekent niet dat ik niet kritisch kan zijn, ik beschik over inzichten en kennis die mijn oordeel juist gewicht geven”, zegt hij licht geïrriteerd. Hij haast zich te melden dat het bestuur de stichting uit eigen zak bekostigt. “Juist om de schijn van belangenverstrengeling te vermijden.”
Plannen
De stichting kiest voorlopig voor rustig bouwen op de achtergrond. Gesprekken voeren, lobbyen en deelnemen in participatie trajecten. Maar er is ook een enkel meer concreet plan vertelt Moonen niet zonder trots: “We willen een haalbaarheidsstudie laten uitvoeren naar een Hightech Campus in de IJmond”, zegt hij, “we proberen de IJmond gemeenten over te halen dat te financieren. Heemskerk is al akkoord, in Velsen ligt het op tafel en in Beverwijk zijn we er mee bezig.”
De Hightech Campus zou een plek moeten worden waar midden- en kleinbedrijf, studenten en Tata steel nieuwe technieken ontwikkelen en uitwisselen. Maar belangrijkste wapen in de strijd voor een groene en duurzame IJmond blijft voor de stichting IJmond IJzersterk het gesprek. “Met vóór en tegenstanders”, benadrukt Moonen.