De Nederlandse zorgsector redt levens, maar is ook een grootvervuiler. Sterker nog, de zorg stoot ongeveer net zoveel CO2 uit als de Nederlandse luchtvaart. Dat moet anders, zegt Cees Duijn, oprichter van ingenieursbureau InnoMax.
Wat gebeurt er met de blauwe wegwerphandschoentjes die artsen gebruiken tijdens een operatie? En wat met de mondkapjes, de isolatiejassen, kompressen, rollen tape, plastic slangen en noem maar op? Antwoord: alles wordt weggegooid. Of beter gezegd, die spullen belanden in een speciaal daarvoor ontworpen blauwe container. En wat gebeurt er met die container? „Die wordt verbrand”, zegt Heemskerker Cees Duijn. „En daarbij komt héél veel CO2 vrij.”
De blauwe bakken met de gele deksels staan ook in het kantoor van InnoMax in Velsen-Noord. Wat er nog meer in die bakken terechtkomt? Och, dat wil je niet weten, zegt directeur Duijn. Geamputeerde lichaamsdelen en verwijderde organen. Afgeschreven medicijnen en infuusnaalden. Proefdieren als aapjes en muizen. Van alles.
Hij staat op, pakt een van de (lege) blauwe bakken en demonstreert. „Als de gele deksel eenmaal op de blauwe bak is geklikt, gaat deze nooit meer open. Het afval verdwijnt met container en al de verbrandingsoven in.” De oven? „De ziekenhuizen laten het afval naar Dordrecht vervoeren. Daar staat de Ziekenhuis Afval Verwerkings Installatie. Afgekort, de ZAVIN. Kort gezegd, een fabriek die ziekenhuisafval verbrandt.”
Revolutionair
Aan dat hele proces wil InnoMax een einde maken. Het ingenieursbureau hoopt in het eerste kwartaal van 2024 de eerste recyclingfabriek voor medisch afval op te zetten. De eerste in de Benelux, zegt Duijn. „We gaan een groot gebouw huren aan de Eendrachtsstraat in Velsen-Noord. We zijn momenteel druk bezig om ziekenhuizen aan te schrijven. We willen zoveel mogelijk medisch afval inzamelen en dan recyclen.”
„We hebben twee grote machines gekocht van het Belgische bedrijf Ecosteryl. Daarmee gaan we het afval decontamineren.”
Decontamineren? Duijn: „De wet schrijft voor dat het afval voor een betaalde tijd op minimaal 110 graden wordt verwarmd. Om de bacteriën te doden.”
De machines zijn in België al helemaal uitgetest en uitgeprobeerd. „Wij hoeven ze alleen nog neer te zetten en in te pluggen.”
Sorteerproces
Als het afval de Ecosteryl-machines verlaten heeft, rest de medewerkers van InnoMax een grondig sorteerproces. Met behulp van magneten, ’windzifters’ en trilplaten scheiden ze gebruikte metalen en glas en keramiek van de verbandmiddelen, mondkapjes, haarnetjes, enzovoorts.
Wat overblijft is een mix van kunststoffen. „En die scheiden we weer met behulp van infrarood licht”, zegt Duijn. „Zo houden we een schoon, herbruikbaar materiaal over.”
Het concept van InnoMax is revolutionair. Al jaren moeten ziekenhuizen in Nederland hun afval in vaten verpakken en transporteren naar de ZAVIN in Dordrecht. En dat is niet alleen heel vervuilend, maar ook ontzettend kostbaar, zegt Duijn. „Ziekenhuizen betalen een godsvermogen om hun afval te laten verbranden. Terwijl ze eigenlijk willen besparen. Zij zouden die miljoenen veel beter kunnen besteden. Aan betere zorg, bijvoorbeeld.”
Vervuiling
Hij rekent voor. „Het laten verbranden van medisch afval kost 700 euro per ton. Ziekenhuizen in Nederland produceren jaarlijks minimaal 18.000 ton. Dat komt uit op…” – hij pakt zijn mobiel erbij – „13,5 miljoen euro per jaar. 13,5 miljoen! En dan hebben we het alleen nog over de ziekenhuizen. Daar zit het medische afval van tandartsen, dierenartsen en huisartsen nog niet eens bij. Het is veel groter dan we denken, het gaat om gigantische bedragen.”
Maar het ergst, zegt hij, blijft de vervuiling. Want de verbranding van medisch afval is bijzonder slecht voor het milieu. Hoe slecht? Onderzoeksbureaus becijferden dat de zorgsector goed zou zijn voor zeven procent van de CO2-voetafdruk van Nederland. Dat is ongeveer vergelijkbaar met wat de Nederlandse luchtvaart jaarlijks aan CO2 de lucht in pompt. Duin: „Als ik dat tegen artsen of specialisten zeg, dan trekken ze wit weg. Ze zijn bezig met mensen beter maken, maar zijn zich niet bewust van wat ze uitstoten.”
Bekijk hier het interview van IJmond Nieuws met Cees Duijn
Bron: Noordhollands Dagblad van 1 augustus 2023
Foto: FOTO UNITED PHOTOS/PAUL VREEKER
