Broedmachine, het collectief van creatievelingen aan de Beverwijkse Parallelweg, heeft een nieuw bestuur. Een zeskoppige bonk aan ervaring in de IJmondiale ondernemerswereld spant zich sinds een paar maanden op de achtergrond in om vleugels te geven aan alle wilde plannen die opborrelen onder het dak van het oude industriële bedrijfspand.
Net van de snelweg af zou je als argeloze automobilist op de toch wat grauwe en drukke Parallelweg zomaar voorbij kunnen rijden aan één van de meest bruisende plekjes van de IJmond: Broedmachine. En daar mag best verandering in komen, vinden de vijftig á zestig kunstenaars, uitvinders, ondernemers en andere paradijsvogels die sinds zes jaar de lokale cultuur verrijken vanuit het oude gebouw in een uithoek van de Beverwijkse meubelboulevard.
Toos
Zo ook Tess van den Brink, uitbaatster van het onvolprezen Podiumcafé Toos. Naast de voordeur neemt ze een laatste hijs van haar peuk voordat ze achter een zwaar gordijn verdwijnt. Binnen vult een diepe hiphopbeat de ruimte onder het hoge dak van de tot bar omgebouwde bedrijfshal.
Aan een lange tafel achterin schuiven ondernemers en bestuursleden Jan Boudesteijn en Ton Visser aan, Tess serveert koffie en bruiswater. Broedmachine is, in haar woorden – en zoals in de naam zelf besloten ligt – ’een plek waar creatievelingen kunnen doen wat ze willen’. Een culturele microkosmos, waarin Podiumcafé Toos fungeert als een soort zon binnen een constellatie van artistieke projecten.
Bestuur
Deze bonte verzameling van makers leverde tot voor kort zelf de dagelijkse leiding over het reilen en zeilen van het hele gebeuren. ,,We hebben nu gekozen voor een bestuur dat iets verder afstaat van wat hier dagelijks gebeurt’’, zegt Tess, die zelf dan ook niet in het bestuur zit. ,,Als je hier zelf een atelier hebt en je vindt bepaalde dingen belangrijk, dan is je mening gekleurd als beslissingen genomen moeten worden. Sommigen vonden dat best moeilijk, vroegen zich af van: ’wat is mijn rol hier?’.’’ Zo deed voormalig voorzitter Annabel Thomas begin dit jaar een stapje naar achteren – betrokken blijft ze wel – zodat Jan Boudesteijn, met zijn veertig jaar ervaring in de transportsector, haar faciliterende rol kon overnemen.
Een van de voornaamste opdrachten van het nieuwe bestuur is het verduurzamen van het pand. ,,Daarvan hebben de leden van de Broedmachine gezegd: ’Dat moeten jullie oppakken, anders kan je vertrekken’’’’, aldus een grijnzende Jan. ,,Het verduurzamen van zo’n oud pand vraagt toch net wat meer netwerk in het lokale bedrijfsleven. Inhoudelijk blijft de toekomst bij de creatievelingen liggen. Wij hebben hooguit een faciliterende rol. Anders gaat het kapot.’’
Ideeën
Bestuurslid Ton Visser, ook hij kent de weg in het regionale bedrijfsleven goed, neemt de communicatie voor zijn rekening. ,,Broedmachine blijft van de leden. Dat zijn, met alle respect, vooral creatieve doeners. Ik denk dat wij kunnen helpen om hun ideeën mogelijk te maken.’’
Daarnaast zien ze mogelijkheden om de bekendheid van de Broedmachine onder hun eigen uitgebreide netwerk te vergroten. Jan: ,,Ik heb hier een paar keer geluncht met zakenmensen, die werden helemaal enthousiast.’’
Tess: ,,Het is leuk om te merken dat er nog steeds veel mensen langskomen die zeggen: ’Oh, nooit geweten dat dit hier zat’. Op de NDSM-werf in Amsterdam werden ze eerst ook voor gek verklaard, dat is nu ontploft. Onze bedoeling is dat we hier over dertig jaar nog steeds zitten.’’
Rondleiding
Tijdens de rondleiding door het pand wordt duidelijk dat Jan ook op een andere manier aan deze plek verbonden is. ,,Ik heb hier gewoond.’’ Gewoond? ,,Ja, als zesjarig jochie, tot aan m’n twintigste. Het verhuisbedrijf Boudesteijn begon hier, wij woonden erboven. Maar voordat Broedmachine hier in kwam, heeft het jarenlang leeg gestaan.’’
Hij trekt een piepende metalen deur open. De ruimte erachter ruikt naar houtsnippers, op de vloer staat een uit de kluiten gewassen zaagmachine. Uit een hoek komt creatieveling Rik Hermans tevoorschijn om Jan en Ton te begroeten. Hij is bezig met reparatiewerkzaamheden aan zijn ’Candy Sticks’, een constructie van lichtgevende buizen. Objecten zoals deze verhuurt hij aan festivals als Mysteryland en Lowlands. ,,Normaal gesproken bouw ik het zelf op, ik geef het nooit mee aan huurders. Nu deed ik dat wel en kreeg ik het kapot terug. Ken je die uitdrukking ’Don’t be gentle, it’s a rental?’. Zo gaat het wel.’’
Techneut Elvin van Baal, hier in de omgeving beter bekend als Buurman, heeft zich verschanst in een werkplaatsje. Wat hij hier doet? ,,Dat vraag ik me ook weleens af.’’ Vandaag snijdt hij foamschijven uit om de beschadigde Candy Sticks van Rik van binnen te ondersteunen. Zo gaat dat bij Broedmachine, de een is met iets bezig, de ander haakt aan. ,,We werken heel veel samen, ik help hier allerlei figuren.’’
Studio
De eerste verdieping van het pand oogt minder als een werkplaats en meer als atelierruimte. Monsteras en andere planten fleuren de gangen op naast kunstwerken, apparaten en een verscheidenheid aan onbestemde voorwerpen. Singer-songwriter Marten Fisher werkt in zijn kleurrijke studio aan het nieuwste Tonky & Jack-project. Jan en Ton kijken enigszins vragend naar de grote oranje hond in de hoek.
,,K3 en zo, dat is leuk voor kinderen, maar Tonky & Jack wordt het echt helemaal’’, legt Marten, alias Jack, met een knipoog uit. ,,Het nieuwe album komt eigenlijk voort uit mijn eigen tekortkomingen. Ik heb twee kinderen en zag de muziekprogramma’s waar die naar keken, met al die kleuren en zo, best intens. Ik dacht: we moeten terug naar waar het om draait. Gewoon, liedjes met een gitaartje.’’
Jan: ,,Alles hier ontstaat vanuit de creativiteit van de leden. Het is aan ons als bestuur om het nog meer aan de buitenwereld te laten zien.’’
Open Dag
Lezers die nieuwsgierig zijn geworden naar wat er allemaal gaande is bij de Broedmachine, kunnen op 20 mei terecht tijdens de open dag. Het thema is ’Spring de Broedmachine in’. Adres: Parallelweg 7 in Beverwijk.
Bron: Noordhollands Dagblad van 17 april 2023 door Oscar Spaans
Foto: Ronald Goedheer
Op de foto: Jan Boudesteijn, Tess van den Brink, Ton Visser