THEMA: Circulaire Economie
In samenwerking met OV IJmond en de provincie Noord-Holland en onder begeleiding van Circo werden IJmondse bedrijven in juni van dit jaar uitgedaagd in een driedaagse digitale CIRCO track. Een landelijk programma, ondersteund door het ministerie. In deze workshop ontwikkelden de deelnemers een circulair product of dienst, onderzochten zij de kansen en presenteerden zij de uitkomst aan de trainers, de provincie en de voorzitter van OV IJmond, Ton van der Scheer. Bij goed verloop van de track werd een certificaat uitgereikt.
Circulair ondernemen biedt nieuwe businesskansen! Je vergroot je concurrentiekracht én je creëert nieuwe waarden voor je bedrijf en voor je klanten. Vandaag interviewen wij Thirza Monster, die één van de trainers van deze CIRCO track was.
In gesprek met Thirza, organisatie antropologe van huis uit, valt direct op hoe bevlogen zij is om zoveel mogelijk mensen en bedrijven te inspireren en te bewegen tot duurzaamheid. Niet alleen in het heden, waarin zij bijvoorbeeld betrokken is bij projecten in de bouw, de toekomst van bedrijventerreinen en een project in de arbeidsmarkt. Zij maakt zich er al jaren hard voor en fungeerde zelfs zeven jaar geleden als sparringpartner voor Eric Schoones’ boek ‘Alle dagen duurzaam, op weg naar een circulaire economie’. Deze uitgave van Maurits Groen MGMC is een boek waarin 42 bedrijven en toonaangevende organisaties met visie en de praktijk van groen ondernemen de weg wijzen naar een nieuwe economie en een nieuwe maatschappij. In het boek worden ondernemers geportretteerd die op zeer uiteenlopende terreinen, van consultancy en communicatie tot aan voeding, kleding en energie laten zien dat circulair produceren heel goed mogelijk is.
Lessen uit de natuur
Thirza vertelt: ‘Ik begon 9,5 jaar geleden voor mezelf en ging toen steeds meer richting MVO en duurzaamheid. Vanuit de tijd van het produceren van het boek ben ik meer geïnteresseerd geraakt in de circulaire economie. Waarna ik onder meer meedeed in het transitietraject ‘Dordtzaam’ van de gemeente Dordrecht, waar ik woon. Daarna startte ik samen met andere partijen ‘Cirkellab’ en van daaruit hebben we een aantal jaren overheden en bedrijven begeleid en is CIRCO track op mijn pad gekomen. Sinds september van dit jaar ben ik een nieuw bedrijf gestart, ‘start met 8’, en begeleid ik (groepen) mensen die zich met transitievraagstukken bezig houden. Ik houd van pionieren en nieuwe dingen ontwikkelen, gebaseerd op lessen uit de natuur.’ Een voorbeeld daarvan is een artikel van Thirza over leiderschap in transities. Hoe werkt het in de natuur en wat kunnen we leren in onze eigen processen? Thirza legt uit: ‘Ik ben benieuwd naar hoe dieren het doen in leiderschap, zoals zwermen spreeuwen en kudde olifanten, dat probeer ik in mijn werk mee te nemen.’
‘Bedrijven in de IJmond willen het regionaal met elkaar oplossen’
Op de vraag wat Thirza het meest is bijgebleven van de, digitale, CIRCO track in de IJmond antwoordt ze: ’Dat zowel bij een traject met de bedrijventerreinen als bij de CIRCO track de bedrijven in de regio heel erg kijken naar hoe zij het samen kunnen oplossen. Dat zie je niet overal in Nederland. Er heerst echt het idee van laten we het regionaal doen, dat vind ik mooi om te zien. Tijdens de track hoorde ik bijvoorbeeld: ’kan jij wat met mijn afvalstroom of op een andere manier toegevoegde waarde bieden, met logistiek, opslag en dergelijke. Er zijn mooie lijntjes ontstaan.’
De OV IJmond en de provincie zijn enthousiast om de workshop nog een keer aan te bieden, maar door corona is dit vertraagd. Bedrijven kunnen altijd bij Ton van der Scheer terecht om te laten weten dat zij interesse hebben in de CIRCO track. CIRCO tracks worden gegeven in vier verschillende sectoren; de maakindustrie, de bouw, kunststoffen en consumptiegoederen. Thirza: ‘Ik ben vooral in de bouw en maakindustrie actief. Er zijn nu ongeveer 25 Nederlandse CIRCO trainers met een eigen specialisatie. Deze mensen werken bij allerlei organisaties en zijn opgeleid om de training te geven. Ik vind het leuk om deze track te doen vanuit de bouw en maakindustrie, want van daaruit is de meeste animo in de regio IJmond. Ik had het traject al gedaan voor bedrijventerreinen en had daarom al wat lijntjes daarin.’
‘Vaak is het niet de vraag waarom, maar waar begin ik’
Thirza vervolgt: ‘Wat we in de CIRCO track vooral doen is om handen en voeten te geven aan circulair ondernemen. Dat bedrijven circulair willen ondernemen is vaak niet de vraag, maar wel hoe zij dat moeten doen en waar zij moeten beginnen. In de CIRCO track werken we volgens een gestructureerde methode naar nieuwe proposities. Je brengt je eigen keten in kaart, kijkt naar welke spelers er zijn, welke transacties er zijn, waar het waardeverlies zit en wat je om kunt zetten naar waardecreatie. We geven oefeningen om de kansen van nieuwe producten en diensten te beoordelen en te trechteren om uit te komen op de meest kansrijke. Past het product of de dienst bij de markt, de gebruikersbehoefte, de business scope? Op dag twee werken we de producten uit met design strategieën en verdienmodellen. Op de laatste dag kijken we naar wat betekent het business model voor mijn organisatie en werken we aan een concreet stappenplan. We eindigen met pitches.’
Vervolg op CIRCO track
‘Deze CIRCO track was de tweede track die we digitaal organiseerden. Wat even schakelen was voor iedereen. In dit soort trajecten merk je dat informele gesprekken toch wel erg fijn zijn. Als de mogelijkheid zich volgend jaar voordoet, dan het liefst weer met live ontmoeten’, zegt Thirza.
‘Vanuit CIRCO organiseren wij normaliter ‘terugkomdagen’ met meerdere tracks bij elkaar, uit verschillende sectoren. Helaas staat dat door corona nu stil. Ik weet dat Ton van der Scheer en de Provincie erg enthousiast zijn en nogmaals een CIRCO track willen organiseren. We kijken graag waar de behoefte ligt, gericht op een specifiek onderwerp.’
Circulair ondernemen en de coronacrisis
‘De hele crisis heeft bewustwording meegebracht. Je ziet nu duidelijk dat als bepaalde grondstoffen niet geleverd kunnen worden, je business stil staat. Als je in deze tijd moet overleven is het lastig om in de toekomst te kijken, maar we moeten anders gaan nadenken en meer grip op de grondstoffen krijgen. Zodat we niet afhankelijk zijn van bepaalde landen. Het is belangrijk om te beseffen, dat je business niet gelijk 100% circulair kan zijn, maar dat je ergens moet beginnen. CIRCO track kan helpen om de start te maken om inzichtelijk te krijgen waar de kansen liggen, om vervolgens een product vast te pakken en om de eerste stappen te zetten. Ook de uitwisseling met andere bedrijven is hierin erg waardevol. Circulair ondernemen is een thema waar je als bedrijf over moet nadenken, ook vanuit de overheid neemt de vraag steeds meer toe, maar als je hier nog tien jaar mee wacht ben je te laat. Een CIRCO track kan daarnaast ketensamenwerking op gang brengen, dat is essentieel. Je kunt het niet alleen, je hebt andere partijen nodig. Je kunt niet in één keer een hele keten omturnen, maar probeer stapjes te zetten. Elkaar leren kennen is hierbij heel belangrijk.’
Door: Brigitte Schiering, Content4Bizz
