Algemene introductie
OV IJmond heeft verschillende clusters. Die bestaan uit leden die iets delen: ze zijn net gestart of jong van leeftijd (Cluster Jong), delen een sector (zoals Maakindustrie en Retail) of verlenen een dienst (Zakelijke Dienstverlening). Ditmaal aandacht voor het cluster Haven, Maritiem, Visserij en Visgroothandel.
De IJmond staat mede bekend om zijn havens, sluizen en visafslag. OV IJmond heeft binnen de vereniging een Cluster Haven, Maritiem, Visserij en Visgroothandel. Waar houdt het cluster zich mee bezig? En wat hebben de leden van de OV IJmond eraan?
Cluster
Peter van de Meerakker, algemeen directeur van Zeehaven IJmuiden NV en Jim Iskes, Algemeen Directeur Iskes Towage & Salvage zijn de voortrekkers van het cluster. Peter geeft dagelijks leiding aan de haven en de visafslag. Jim verzorgt de sleepbotendienstverlening in onder andere Amsterdam en IJmuiden. Het cluster bestaat uit Food, Energy en Leisure. Food staat voor de verse vis die wordt gevangen op de Noordzee en vervolgens wordt ingevroren. Energy omvat de olie- en gasplatforms in de Noordzee en de ondersteuning aan offshore en wind. Leisure staat voor de ferry- en de cruisevaart.
“Onze taak bestaat voornamelijk uit het voorbereiden van de onderwerpen die spelen binnen het cluster en belangenbehartiging. We werken nauw samen met Ton en we gebruiken elkaar als klankbord op maritiem gebied”, aldus Jim. Peter vult aan: “Het doel van de belangenbehartiging voor dit cluster is om ervoor te zorgen dat er genoeg ruimte is om te ondernemen. Denk aan milieuruimte, verkeersruimte, de sluis en de vaarwegen”.
Verbinden
Het cluster Haven, Maritiem, Visserij en Visgroothandel is opgericht om de sleepvaart, visserij, koopvaardij en offshore te verbinden. “Er zit heel veel potentie in deze regio. De werkgelegenheid groeit, financieel gaat het voor de wind. Maar als je teveel eilandjes krijgt en te weinig samenwerkt, heb je geen sterke positie. Dat geldt ook op gemeenteniveau. Samen sta je sterker, ook bijvoorbeeld in de Metropool Regio Amsterdam”, aldus Jim.
De gemeente Velsen is bezig met een nieuw verkeers- en vervoersplan. Een onderdeel daarvan is de verkeerssituatie bij het pontplein. “Wij als cluster benadrukken in dit geval, dat de doorstroming op de Kanaaldijk, Pontplein en Parkweg behouden blijft”, aldus Peter. Hij neemt als voorbeeld de tunnel die de Amsterdamse Spaarndammerbuurt verbindt met de Houthavens. “Waarom sluiten we de Kanaaldijk in IJmuiden niet aan op de Stationsweg door middel van een tunnel?”
Food
Food heeft een wisselwerking met andere sectoren en bedrijven. Denk aan onderhoudsbedrijven die reparatiewerkzaamheden uitvoeren op de kotters, sorteerploegen, een veilsysteem (het geavanceerd softwaresysteem PEVA), handel, logistiek. Een ruime 80% van die vis gaat naar Zuid-Europa. Het gaat met name om de diepgevroren pelagische vis. Dat zijn vissen die in grote scholen in de waterkolom verblijven, zoals: makreel, wijting, heek en haring.
IJmuiden wint elk jaar marktaandeel. In 2017 werd er een omzet van 71 miljoen euro aan verse vis gerealiseerd. Deze vis gaat door de afslag van IJmuiden naar de afnemers van verse vis. “De aantrekkingskracht om in IJmuiden verse vis aan te voeren is heel groot, omdat we in IJmuiden een sterkte zeevisgroothandel hebben. We zijn de tweede visafslag van Nederland”, weet Peter.
Leisure
Leisure is de ferry- en cruisevaart in de IJmond. De dagelijkse afvaart van de ferry van en naar Newcastle is een succesvolle passagiersdienst. “Als je alleen kijkt naar de passagiersaantallen is het de grootste passagiersdienst op de Noordzee”, aldus Peter.
De cruisevaart is voortgekomen uit de ferryvaart. Uit beide sectoren komen grote bestedingen voort. “Denk aan de verse vis voor het bereiden van de maaltijden aan boord van de DFDS schepen, toelevering en stores, de bunkering. Dat gebeurt allemaal in IJmuiden”.
Energy
Olie en gas heeft de afgelopen jaren verschillende fasen gekend. Die markt liep de afgelopen jaren terug vanwege diverse ontwikkelingen. Eén van die ontwikkelingen is duurzame energie, zoals wind- en zonne-energie. “De schepen lagen eerst stil, maar dat trekt weer aan. Ik zie mogelijkheden in een combinatie tussen wind, olie en gas”, aldus Jim. Als het met windenergie minder voor de wind gaat, kan de olie en gasmarkt deze tegenvallende resultaten opvangen.
De drie windparken Egmond, Amalia en Luchterduinen leveren in totaal 356 megawatt op. Er zijn diverse ontwikkelingen gaande op het gebied van windenergie. Op dit moment vindt de aanbesteding plaats van Hollandse Kust Zuid. Die tender komt uit in april 2018 en drie energiebedrijven hebben nu al aangegeven, dat ze zonder subsidie willen inschrijven.
Samenwerking
Peter en Jim vinden samenwerking heel belangrijk om de groei te realiseren. “We werken samen met alle offshorebedrijven in AYOP (Amsterdam IJmuiden Offshore Port) om de promotie en marketing collectief te organiseren”, aldus Peter. Op deze manier kan het cluster als één gezicht naar buiten toetreden. “Als een bedrijf bijvoorbeeld kabels wil leggen, wijzen we de weg naar de Grote Hout”.
De komende jaren zal er aan 2100 megawatt worden aanbesteed. “En de windparken Egmond, Amalia en Luchterduinen hebben ons geen windeieren gelegd”, aldus Peter. Het onderhoudscluster van die drie parken heeft zich in IJmuiden gevestigd. Deze samenwerking heeft geleid tot de vestiging van nieuwe bedrijven, zoals MHI Vestas Offshore Wind, Breman Offshore en Windcat Workboats. En er zijn meer mogelijkheden. Denk aan nieuwe Offshorewindparken bij een samenwerking tussen Amsterdam en IJmuiden.
Ruimte
Op luchtfoto’s is goed te zien dat IJmuiden blijft groeien. Dat bekent dat er ruimte moet komen om die groei de ruimte te geven. “De enige toegangsweg die IJmuiden nu heeft is de Kanaaldijk. Het verkeer door IJmuiden heen leiden is niet de oplossing. Daarnaast is te zien dat de schepen steeds groter worden. De Nieuwe Sluis speelt een belangrijke rol en zorgt voor kansen voor bedrijven. Maar de Noordersluis moet ook niet worden vergeten”, aldus Jim.
Momenteel zijn er gesprekken met de Provincie Noord-Holland, Tata Steel, Gemeente Velsen, Rijkswaterstaat, Zeehaven IJmuiden N.V. en Havenbedrijf Amsterdam N.V. Het doel is om de Averijhaven om te vormen tot Energiehaven. “We willen vijftien hectare bedrijfsterrein realiseren met 600 meter nieuwe kade en 150 meter binnenvaartkade”, aldus Peter. Het is een strategisch punt: aanleg van windparken aan de noordkant en onderhoud van de parken aan de zuidkant in de IJmondhaven.
Maatschappelijke ontwikkelingen
Het cluster speelt ook in op maatschappelijke ontwikkelingen. Tijdens de discussie over de pulsvisserij bracht de minister van Landbouw, Cultuur en Voedselkwaliteit Carola Schouten een werkbezoek. “De minister had op die betreffende dag een professioneel werkbezoek waarbij de kotters aanwezig waren, de visverwerkers, de zeevisgroothandel en de logistiek. Er werd een schip bezocht en om tafel gezeten bij Cornelis Vrolijk. Dus op die momenten zijn wij facilitair aanwezig om alles goed te organiseren”, aldus Peter.
“Vorige week heb ik de order de deur uit gedaan om alle daken van de visveiling met zonnepanelen te beleggen. Dat wordt het grootste zonnedak in IJmuiden”, aldus Peter. Jim ziet ook daarin kansen tot samenwerking: “Er zijn mogelijkheden om meer bedrijven te voorzien van zonnepanelen”. Daarnaast zijn er ontwikkelingen om de ferry tussen Amsterdam en IJmuiden weer op te richten. “Het is de bedoeling dat er een elektrische ferry gaat varen tussen Amsterdam en IJmuiden waardoor meer mensen de auto laten staan. In dertig minuten reis je van en naar Amsterdam. En wat is er leuker dan varen op het water? De fiets kan zelfs mee, vooral in Amsterdam is dat efficiënt”.
Trots
Het cluster Haven, Maritiem, Visserij en Visgroothandel boekt mooie resultaten. Het cluster mag daar trots zijn, maar laten te weinig aan de buitenwereld zien. Jim legt uit dat andere havens, zoals Zeeland, veel doen aan promotie. “Terwijl we alles hier veel meer binnen handbereik hebben. En Rotterdam is wel een grote haven, maar het zou mooi zijn als de overheid IJmuiden niet onderschat”, aldus Jim.
Peter besluit: “We zeggen weleens gekscherend: laat die andere havens maar het promotiemateriaal doen, wanneer wij het werk maar binnen halen. Maar daar kun je ook teveel in doorschieten. We mogen best trots zijn op de resultaten en dat moeten we meer gaan uitdragen”.
Tekst: Bianca Egging-Meijer, Tekstbureau BEM
